نایاب ترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 430

چرند-حرف پوچ و بی معنی

زیر دم سستی-انحراف اخلاقی

از جا پریدن-یکه خوردن-عصبی شدن

 
پنبه از گوش در آوردن-از غفلت در آمدن-هوشیار شدن

 
با کاره-کسی که هر کاری از او ساخته است

اصل‌ کاری-مهم‌ترین چیز یا شخص

انگشت عسلی به‌دیوار کشیدن(هنگامه بر پا کردن، مردم را متوجه‌ی جایی کردن)

جیز رفتن-کش رفتن-دزدیدن چیزهای کم ارزش

 

به روی کسی نیاوردن-از طرح موضوعی خودداری کردن-به سکوت برگزار کردن
خیز برداشتن-جستن-آماده ی حمله شدن

چشم انداختن-نگاه کردن

خودکرده-کاری که بدون مشورت شده باشد

 

پُر-لبریز-کامل-سیر-زیاد

جَر-پیچ و خم راه

پدر کشتگی-دشمنی شدید-کینه

تعارف دادن-هدیه فرستادن-پیشکش کردن

 

از بز حرام‌زاده‌تر-سخت‌گریز و حیله‌گر

ابنه‌ای(کسی که با شوخی‌های زشت و حرکات جلف وسیله‌ی آزار خود را فراهم می‌آورد)

دزد بازار-پر هرج و مرج-جایی که در آن دزدی زیاد می شود-جای بی قانون
الف الف کردن(قاچ‌قاچ کردن)

آسمان گرفتن-فراگرفته شدن آسمان با ابر یا مه

رد گم کردن-اثر چیزی یا کاری را از میان بردن-گمراه ساختن-نظر کسی را از چیزی منحرف کردن

زیر در رو-گریزان-گریز پا-شانه خالی کن

زاله بندی-مرزبندی در کشتزار-کرت بندی

زُل زدن-خیره نگاه کردن

بازو دادن-یاری دادن

چشم و گوش باز-کسی که همه چیز را می فهمد-آگاه و با تجربه
زیر بته عمل آمدن-بی پدر و مادر بودن-بی فرهنگ بودن

خاک برداری-بردن خاک های اضافی برای آماده کردن زمین ساختمان

پشت سر کسی حرف زدن-در غیاب کسی از او بد گفتن

چهلم-چهلمین روز درگذشت کسی

خانه خراب کردن-بدبخت کردن-بی چیز کردن

آب شدن(شرمنده شدن، رفتن آبرو، به فروش رفتن کالا)

زدن به هر دری-برای رسیدن به مقصود به هر جا و هر کسی متوسل شدن

 

آفتابه‌دزد(دزدی که به ربودن چیزهای بی‌ارزش بسنده می‌کند)

جان به جان کسی کردن-محبت بی اندازه به کسی کردن

خرده حساب-طلب مختصر-دشمنی قبلی

از جنب و جوش افتادن(آرام گرفتن، شور و هیجان خود را از دست دادن)
باد رها کردن-رها کردن باد شکم-تیز در کردن

خانه خراب کردن-بدبخت کردن-بی چیز کردن

دلگرم-علاقه مند-مشتاق

دبه خایه-مبتلا به فتق بیضه

چاروادار قمی بودن-هم از توبره خوردن-هم از آخور

از حساب پرت بودن-در اشتباه بودن

خدا حافظ-به درود-در پناه خدا-خدا نگهدار
خوردن کسی با نگاه-نگا. با نگاه کسی را خوردن

حجله بستن-به پا کردن و آراستن حجله
زدن به سر کسی-ناگهان فکری به سر کسی آمدن-عقل خود را از دست دادن
پیاز خرد نکردن به ریش کسی-از کسی ترسی نداشتن-به کسی اعتنایی نداشتن

دست کسی به دهانش رسیدن-از تهی دستی بیرون آمدن-محتاج نبودن

چینی بند زدن-کاسه دوختن-به هم چسباندن تکه های ظروف شکسته

از ریخت افتادن(تناسب خود را از دست دادن، بی‌جلا و جلوه شدن)

پشت و رو کردن-برگرداندن جامه به صورتی که رو پشت و پشت رو شود

تراشیده-نازک-قلمی-لاغر

 

چاییدن-سرما خوردن-زکام کردن

به کرسی نشاندن حرف-سخن خود را تحمیل کردن-مقصود خود را ثابت کردن
اوقات‌تلخی-ترش‌رویی-عصبانیت

آب حیات(عشق و محبت، دهان معشوق)
خروس قندی-آب نباتی به شکل خروس

جوخه ی اعدام-جوخه ای که محکوم به اعدام را تیرباران می کند

دودی-اهل دود-سیگاری-تریاکی-معتاد به دخانیات

خشتک-وسط درز دو پا در شلوار

چشم به روشنایی افتادن-سودی را در جایی گمان کردن و به آن طمع کردن

به کسی رو دست زدن-به کسی حقه زدن-کسی را فریب دادن

زیر گرفتن-زیر کردن

خر و پف-نگا. خرناس
خش خشه-نوعی اسباب بازی کودکان که به هنگام تکان خوردن صدای خش و خش از آن می آید

تراشیده شدن-لاغر شدن

اَجق وَجق-چیزی با رنگ‌های تند و زننده-دارای ترکیب ناهماهنگ

زبان بازی-چرب زبانی-لفاظی-چاپلوسی

الف الف کردن-قاچ‌قاچ کردن

دلمه شدن-بسته شدن

 

خانه آبادان-عبارتی به عنوان سپاس

تاب برداشتن-خم شدن-شکم دادن-لوچ شدن چشم

 

دستمال به دست بودن-چاپلوس بودن-متملق بودن

چشم غره رفتن-نگاه خشم آلود کردن

پیش کرایه-کرایه ای که در مبدا پرداخت می شود

دست چپی-از جناح چپ-مخالف حکومت

به تخته زدن-در مقام تعریف و چشم نخوردن کسی بکار می برند

دو کرپا-چمباتمه

براه-سازگار-اهل سازش-با گذشت

دل خوشکنک-مایه دلخوشی اندک-آن چه بی پایه ولی مایه ی خرسندی است-گول زنک
اخم و تخم(ترش‌رویی، کج‌خلقی)
رستم در حمام-درشت اندام و پهلوان نما

زیر جامه-زیر شلواری

 

عینک ذره بینی بسیار قوی

بی می خمار بودن-نخورده مست بودن-برای انجام کاری آمادگی بسیار داشتن

چلاق-دست و پا شکسته یا بریده

تاتی کردن-در زبان کودکان: راه رفتن

دخیل بستن-بستن پارچه ای به ضریح یا سقاخانه به نیت برآمدن حاجتی

بند-ریسمان-طناب-رشته

خم به ابرو نیاوردن-رنجی را تحمل کردن

خود را به آب و آتش زدن-به هر وسیله ای متوسل شدن-هر خطری را استقبال کردن

امان دادن-کسی را پناه دادن-از گناه کسی گذشتن

زیر آبکی-شنای زیر آب-پنهانی

باز و ولنگ-گل و گشاد-بی نظم و ترتیب

دست فروشی-شغل دست فروش
جوجه خروس-جوان تازه به دوران رسیده

آفتابگیر(جایی که آفتاب بر آن بتابد، سایبان، چتر آفتابی)

آتشی(تندخو، زودخشم)

 
چینه کش-بنایی که دیوار گلی می سازد

ابنه‌ای-کسی که با شوخی‌های زشت و حرکات جلف وسیله‌ی آزار خود را فراهم می‌آورد
دهان به دهان گذاشتن-دهان به دهان شدن

 

جَستن چشم-پریدن پلک چشم

چینی بند-چینی بند زن

 
حمامی-گرمابه دار

از بر بودن(مطلبی را در حافظه داشتن)

اسباب‌کشی(نقل اثاثه از خانه‌ای به خانه‌ی دیگر)

در هم رفتن سگرمه-گره بر ابرو افتادن-اوقات تلخ شدن

دو به هم زنی-دو به هم اندازی

خفت افتادن-تنگ شدن-در تنگنا افتادن

خدمت کردن-دوره ی سربازی را طی کردن

 

چرند گو-یاوه گو

داغان-از هم پاشیده-پریشان

 

دخالت کردن-در آمدن در کاری
پشت سر هم-پیاپی متوالی
دل ترکیدن-ترکیدن شکم بر اثر پر خواری

ریزه خوانی کردن-غرغر کردن-نق زدن-ایراد گرفتن

خانه آبادان-عبارتی به عنوان سپاس

حمال-باربر-ناشی و مبتدی-بی مهارت و بی استعداد

زیر آبی-زیرآبکی

از خود در آوردن(دروغ‌پردازی کردن)

افتادن توی پوست کسی-کسی را وسوسه کرد

دَم کرده-پر رطوبت-باد کرده

 

 
از خجالت کسی در آمدن-محبت کسی را جبران کردن

بی می خمار بودن-نخورده مست بودن-برای انجام کاری آمادگی بسیار داشتن

تند رفتن-دور برداشتن-زیاده روی کردن-از حد خود تجاوز کردن

تا کش به کشمش می خوره-هنوز چیزی نشده-سر کوچک ترین بهانه

از بن دندان-از ته دل-با میل و رغبت
از دست برآمدن(ممکن و شدنی بودن، از عهده بر آمدن)

به زخم خود زدن-دردی را درمان کردن-گوشه ای از گرفتاری خود را سامان دادن
 

خوره-جذام-آکله

تلپی-برای نشان دادن افتادن بدون مقاومت به کار می رود

جَر-پیچ و خم راه

چاله میدانی-صفت آدم های بی ادب و بی فرهنگ

رو-وقاحت-دل و جرات-پوشش
چادر چاقچور-لباس بیرون رفتن زن با حجاب ایرانی در گذشته

انکر منکر(بسیار زشت و بدترکیب)

خط دادن-سرمشق دادن-فکر کسی را هدایت کردن

پایین ریختن دل-به شدت ترسیدن-زهره ترک شدن

پنبه توی گوش کردن-غفلت داشتن-هوشیار نبودن
در قال را گذاشتن-به سکوت برگزار کردن-مسکوت گذاشتن
ابرو آمدن-عشوه ریختن-غمزه کردن

تو پای کسی پیچیدن-مزاحم کسی شدن

زهره ی کسی آب شدن-سخت ترسیدن

پل کسی آن سر آب بودن-کار کسی بسیار خراب بودن

چانه انداختن-جان کندن-حرکت پیش از مرگ

زهره و زنبل کسی را ترکاندن-سخت ترساندن
دله دزدی-عمل دله دزد

آشنایی دادن-خود را معرفی کردن

برگ زدن-حقه زدن-سر کسی کلاه گذاشتن-تقلب کردن

آش نذری(آشی که به نیت برآورده شدن دعایی بپزند)

پاشنه ی کسی را کشیدن-با فریب کسی را به کاری برانگیختن

چرخ کار-کسی که با چرخ خیاطی کار و زندگی می کند

این دنده آن دنده شدن(این پهلو آن پهلو شدن)

چروک-چین و شکن

تنبان درآر-بی حیا-دریده
ازخودراضی(متکبر، خود پسند)

چوب به سوراخ زنبور کردن-شوراندن و تحریک کردن عده ای

چل مرد-مرد کوتاه قد

خر و پف-نگا. خرناس
آلبالو گیلاس چیدن(نگاه کردن و ندیدن)

ته چیزی را بالا آوردن-تا آخر خوردن-تمام کردن
حیوونکی-نگا حیوانکی

 

داو-نوبت بازی

دخانیات-کشیدنی ها مانند توتون و تنباکو و مانند آن ها
خوشگلک-با خوشگلی اندک

بغداد کسی را آباد کردن-شکم گرسنه ی کسی را سیر کردن

ته کیسه دار-کسی که دارای مالی است و در برابر حوادث مادی دوام می آورد
آفتاب کسی به زردی رسیدن-به پایان رسیدن دوران زندگی و یا قدرت و نفوذ کسی
دیوار به دیوار-بی فاصله-به هم چسبیده

زاغ چشم-کسی که چشمان آبی رنگ دارد

بی بته-بی اصل و نصب-بی پدر و مادر

خوش حرکت-خوش رفتار-طناز

از کوره در رفتن(به خشم آمدن، آتشی شدن، از جا در رفتن)
چشم چشم را ندیدن-سخت تاریک بودن

ته آواز-صدای نسبتن خوب

چاق بودن غلیان-آماده بودن غلیان

چاپ خوردن-به چاپ رسیدن

تکلیف شدن-به سن بلوغ رسیدن

ته کیسه-آن چه که پس از دادن خرج ها در ته جیب و کیسه به جا می ماند

دولاب-گنجه-کمد-قفسه

بدهکار نبودن گوش کسی-سخنان را شنیدن و به آن اعتنا نکردن

تنگ کلاغ پر-نزدیکی های صبح

خلاص-تمام شد-مُرد

دویدن توی حرف کسی-حرف میان حرف آوردن-حرف کسی را قطع کردن

خوش رقصی کردن-چاپلوسی کردن-خود شیرینی کردن

بستن خود به کسی-خود را به کسی منتسب کردن

از کفر ابلیس مشهورتر(گاو پیشانی‌سفید، نزد همه معروف)
رج زدن-ردیف ایستادن-صف بستن-نوشتن مشق به ترتیب عمودی

تیکه-چیز جالب-نصیب و قسمت-زن زیبا و خوشگل

دزدیده نگاه کردن-زیر چشمی نگریستن-بدون آن که طرف بداند او را زیر نظر گرفتن

خودافتاده-عاجز-کسی که موجب بیچارگی خود باشد

پُر-لبریز-کامل-سیر-زیاد

 

چشم غره رفتن-نگاه خشم آلود کردن

زمخت-درشت-ناهنجار

پایین نرفتن چیزی از گلو-از غصه غذایی نخوردن-مال حرام نخوردن

حساب کتاب-رسیدن به محاسبات-نظم و قانون

بنجل-جنس بدرد نخور-آدم بیکاره و بی مصرف

برخوردن به کسی ،-به نطر کسی ناپسند آمدن-به کسی گران آمدن-احساس اهانت کردن-با کسی دیدار کردن

 
اخ و پیف کردن-اظهار ناراحتی کردن از بوی بد-منظره‌ی بد یا غذای بد
آدم شش‌درچهار(شخص کوچک اندام و ریزنقش)
بو دادن-بوی بد دادن-مشکوک بودن

پرت و پلا-تار و مار-پراکنده-بی معنی-مزخرف
این دست و آن دست کردن-وقت تلف کردن-وقت کشتن-به عقب انداختن

 

خر در چمن-آوای ناهنجار-هرج و مرج

آفتابگیر(جایی که آفتاب بر آن بتابد، سایبان، چتر آفتابی)

رسیدن به عرصه-بزرگ شدن-به سن پختگی رسیدن

ذلیل‌شده

ترکمون زده-نوعی دشنام است. توهینی برای زاییدن یا خراب کاری
چشم کار کردن-دیدن
رشوه گیر-رشوه خوار

ختم شدن-پایان گرفتن

دستی-به عمد-از روی تعمد
تو ذوق زدن-ناخوشایند بودن-بر خلاف میل کسی سخن گفتن
زبان مرغی-زبانی ساختگی مانند زبان زرگری

چو-شایعه

چشم به روشنایی افتادن-سودی را در جایی گمان کردن و به آن طمع کردن

تیغ زن-کلاه بردار-گوش بر

خر و پف-نگا. خرناس

تا کش به کشمش می خوره-هنوز چیزی نشده-سر کوچک ترین بهانه
زلف-موهای جلو سر و بناگوش

تو سری خورده-آدم خوار و حقیر

خنسی-گرفتاری-تنگدستی

 

دو جین-دوازده تا

خشکه پز-نانوایی که نان هایی از قبیل نان روغنی-قندی-شیرمال-پنجه ای و مانند آن ها می پزد

بز بیاری-بد شانسی-بد بیاری
تو هم رفتن-اوقات تلخ شدن-ناراحت شدن

بشکن-صدایی که در حال شادی و پایکوبی از بهم زدن انگشتان در می آورند.

خانه خراب کردن-بدبخت کردن-بی چیز کردن

رفته رفته-کم کم-خرد خرد-یواش یواش

دندان تیز کردن-طمع کردن

جلو بُر شدن-مورد حمله قرار گرفتن

راست و ریس کردن-آماده کردن-به ظاهر درست کردن

چسی آمدن-به دروغ یا احمقانه به خود بالیدن-قمپز در کردن

دست نماز-وضو

آدم بی‌خود(بی‌شخصیت و بی‌معنی)

خرج دادن-مهمانی دادن در جشن های دینی یا ایام سوگواری
خیال کسی را راحت کردن-موجب اطمینان خاطر کسی شدن-به کسی جواب رد دادن
آتش به مال خود زدن-کالایی را بسیار ارزان فروختن

بارانی-اصطلاح دختران دانش آموز : دوست صمیمی و محبوب

تظاهر نمودن-وانمود کردنف ظاهر سازی کردن
تریاکی-معتاد به تریاک

ژرسه-نوعی پارچه ی نازک-نیم تنه ی بافته از نخ

 

دست به یکی کردن-همدست شدن-متحد شدن
ترکه مرکه-زن لاغر و خوش اندام

 

تق و لق-بی رونق-کاسد-بی مشتری

زدن به کوه-عاصی شدن و سلاحی برگرفتن و به کوه پناه بردن

جور شدن-اخت شدن-انس گرفتن-هماهنگ شدن

از بیخ عرب بودن(یکسره منکر شدن، به‌کلی زیر چیزی زدن)

زر زدن-دری وری گفتن-گریه کردن

رتوش-دستکاری و آرایش عکس

چهار چشم-عینکی-بسیار مشتاق-منتظر-مراقب

چرخی-کبوتری که در آسمان معلق می زند-کسی که روی چرخ و گاری چیزی می فروشد

اوا خواهر(مرد زن‌نما، مردی که علائق زنانه دارد)

با کسی ندار شدن-با کسی خودمانی

رب و رسول را یاد کردن-به حد مرگ رسیدن

دلخور کردن-مایه ی گله مندی و نارضایتی کسی را فراهم کردن

جز و ولز-نگا. جز و وز

اخت بودن-سازگار و هماهنگ بودن-مانوس بودن

پایاپای-خرید کالا با کالا-حساب کردن طلب های خود را به جای وام های گرفته

زنده بلا، مرده بلا-کسی که هم در زندگی و هم پس از مرگ موجب زنج و آزار مردم است

ریش و گیس بافتن-با هم مشورت کردن-عقل ها را روی هم ریختن

 

دست کم گرفتن-کم بها دادن-اهمیت ندادن-حقیر شمردن

تعارف شاه عبدالعظیمی-تعارف زبانی و غیرجدی

تعارف دادن-هدیه فرستادن-پیشکش کردن

ژاکت-کت بافته شده از کاموا

اما توی کار آوردن-شک و تردید درست کردن-اشکال‌تراشی کردن

دست به دل کسی گذاشتن-با یادآوری خاطره ای دل کسی را اندوهگین کردن

زنجیر زدن-زنجیر به پشت خود زدن

تیپ یکدیگر زدن-با هم دعوا کردن

جراندن-جر دادن-پاره کردن

 

خبرکشی کردن-سخن چینی کردن

باری از دوش کسی برداشتن-رنج و زحمت کسی را کم کردن

 
دم و دستگاه چیدن-اسباب و آلات چیدن

جَخ-تازه-هنوز-فوقش

بی چیز-تهی دست-فقیر

دلخور شدن-گله مند شدن-ناراضی شدن

افت کردن(کاهش یافتن، کم شدن)

خوار و حقیر-بی اعتبار-بی ارزش-ناچیز

آفتاب خوردن(سختی کشیدن)
دود ِ نازک-دود سیگار و قلیان و چپق