تاثیر یائسگی بر سلامت قلب و عروق

 

 

یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی است که نشان دهنده پایان سال های باروری زنان است. در دوران یائسگی، بدن زن دستخوش تغییرات زیادی از جمله کاهش سطح استروژن می شود. استروژن هورمونی است که نقش مهمی در حفظ سلامت قلب و عروق دارد. در نتیجه، یائسگی می تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت قلبی عروقی زنان داشته باشد. در این مقاله به تاثیر یائسگی بر سلامت قلب و عروق و کارهایی که زنان برای محافظت از قلب خود می توانند انجام دهند، خواهیم پرداخت.

 

یائسگی چیست؟

یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی است که نشان دهنده پایان سال های باروری زنان است. یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌های زن تولید تخمک را متوقف می‌کنند و دوره‌های قاعدگی او متوقف می‌شود. یائسگی معمولاً پس از گذشت 12 ماه از دوره بدون قاعدگی تشخیص داده می شود. یائسگی می تواند طیف وسیعی از علائم، از جمله گرگرفتگی، تعریق شبانه، تغییرات خلقی و خشکی واژن را ایجاد کند.

 

تاثیر یائسگی بر سلامت قلب و عروق:

یائسگی می تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت قلب و عروق زنان داشته باشد. استروژن هورمونی است که نقش مهمی در حفظ سلامت قلب و عروق دارد. استروژن به انعطاف پذیری و سلامت رگ های خونی کمک می کند و می تواند در برابر تجمع پلاک در شریان ها محافظت کند. در نتیجه، کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را در زنان افزایش دهد.

1. افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی:

یائسگی با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی از جمله حمله قلبی و سکته همراه است. بر اساس گزارش انجمن قلب آمریکا، بیماری های قلبی عروقی علت اصلی مرگ و میر زنان در ایالات متحده است. زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته‌اند، نسبت به مردان همسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستند.

2. تغییرات در سطح لیپید خون:

یائسگی می تواند باعث تغییراتی در سطح چربی خون شود، از جمله افزایش کلسترول LDL  (اغلب به عنوان کلسترول “بد” نامیده می شود) و کاهش کلسترول (اغلب به عنوان کلسترول “خوب” شناخته می شود). این تغییرات می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.

3. افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا:

یائسگی همچنین با افزایش خطر فشار خون یا فشار خون بالا همراه است. فشار خون بالا یک عامل خطر اصلی برای بیماری های قلبی عروقی است و زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند نسبت به مردان همسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فشار خون هستند.

4. تغییرات در ترکیب بدن:

در دوران یائسگی، زنان ممکن است تغییراتی را در ترکیب بدن خود تجربه کنند، از جمله افزایش چربی بدن و کاهش توده عضلانی بدون چربی. این تغییرات می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.

5. سایر عوامل خطر:

علاوه بر تغییرات مرتبط با یائسگی، زنان ممکن است عوامل خطر دیگری برای بیماری های قلبی عروقی مانند سیگار کشیدن، دیابت و سابقه خانوادگی بیماری های قلبی عروقی نیز داشته باشند.

 

محافظت از قلب در دوران یائسگی:

در حالی که یائسگی می تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت قلب و عروق داشته باشد، اقداماتی وجود دارد که زنان می توانند برای محافظت از قلب خود انجام دهند.

1. سبک زندگی سالم:

داشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، حفظ وزن مناسب و سیگار نکشیدن، همه اقدامات مهمی هستند که زنان می توانند برای محافظت از قلب خود در دوران یائسگی انجام دهند.

2. هورمون درمانی:

هورمون درمانی، که شامل مصرف استروژن و/یا پروژسترون است، می تواند به کاهش علائم یائسگی کمک کند و همچنین ممکن است به محافظت در برابر بیماری های قلبی عروقی کمک کند. با این حال، هورمون درمانی برای همه زنان مناسب نیست و خطرات و فواید آن باید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در میان گذاشته شود.

3. داروها:

زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند و در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی هستند ممکن است از داروهایی مانند استاتین ها بهره مند شوند که می تواند سطح کلسترول را کاهش داده و خطر حمله قلبی و سکته را کاهش دهد.

4. چکاپ های منظم:

معاینات منظم با متخصص زنان و زایمان میتواند به زنان کمک کند تا سلامت قلب و عروق خود را حفظ کنند و هر گونه عامل خطر یا علائم هشدار دهنده بیماری قلبی عروقی را شناسایی کنند.

 

کلینیک زنان تهران، دکتر مائده احمدی:

دکتر مائده احمدی جراح و متخصص زنان و زایمان در تهران است. کلینیک زنان ایشان در تهران طیف کاملی از خدمات زنان و زایمان از جمله مدیریت یائسگی و پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی را ارائه می دهد.

دکتر مائده احمدی و تیم او متعهد به ارائه مراقبت دلسوزانه و فردی به زنان در هر سنی هستند.

 

خطرات و مزایای هورمون درمانی:

بله حتما. هورمون درمانی (HT)، همچنین به عنوان درمان جایگزینی هورمونی (HRT) شناخته میشود، یک گزینه درمانی برای زنانی است که یائسگی را تجربه می کنند. این شامل مصرف استروژن و یا پروژسترون برای جایگزینی هورمون هایی است که تخمدان ها دیگر تولید نمی کنند.

هورمون درمانی می تواند به کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، خشکی واژن و نوسانات خلقی کمک کند. با این حال، هورمون درمانی نیز خطرات بالقوه ای دارد و تصمیم به استفاده از هورمون درمانی باید با مشورت یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی گرفته شود.

 

فواید هورمون درمانی:

1. تسکین علائم یائسگی:

هورمون درمانی می تواند به طور موثر علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و خشکی واژن را کاهش دهد. استروژن درمانی همچنین می تواند خلق و خو، سطح انرژی و کیفیت خواب را در زنان یائسه بهبود بخشد.

2. از تحلیل استخوان جلوگیری می کند:

هورمون درمانی می تواند به جلوگیری از تحلیل استخوان و کاهش خطر شکستگی در زنان یائسه کمک کند. استروژن درمانی می تواند از دست دادن استخوان را کاهش دهد و خطر پوکی استخوان را کاهش دهد.

3. ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش دهد:

برخی از مطالعات نشان داده اند که استروژن درمانی ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را در زنان یائسه کاهش دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تأیید این یافته مورد نیاز است.

 

خطرات هورمون درمانی:

1. افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه:

هورمون درمانی می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان یائسه افزایش دهد. زنانی که بیش از پنج سال از هورمون درمانی ترکیبی (استروژن به اضافه پروژسترون) استفاده می‌کنند، نسبت به زنانی که هورمون درمانی نمی‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند.

2. افزایش خطر لخته شدن خون:

هورمون درمانی می تواند خطر لخته شدن خون در پاها یا ریه ها را افزایش دهد، به خصوص در زنان سیگاری یا سابقه لخته شدن خون.

3. افزایش خطر سکته مغزی:

هورمون درمانی می تواند خطر سکته مغزی را به خصوص در زنان مسن افزایش دهد. زنانی که بیش از پنج سال از هورمون درمانی استفاده می کنند نسبت به زنانی که هورمون درمانی نمی کنند در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی هستند.

4. افزایش خطر بیماری قلبی:

هورمون درمانی می تواند خطر بیماری قلبی را در برخی از زنان افزایش دهد. زنانی که از هورمون درمانی ترکیبی استفاده می کنند، ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهند، به خصوص اگر دارای عوامل خطر دیگری مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا یا دیابت باشند.

5. سایر خطرات:

هورمون درمانی ممکن است خطر بیماری کیسه صفرا، بی اختیاری ادرار و زوال عقل را در برخی از زنان افزایش دهد.

هورمون درمانی می تواند یک گزینه درمانی موثر برای زنانی باشد که علائم یائسگی را تجربه می کنند. با این حال، برای همه زنان مناسب نیست و خطرات بالقوه ای را به همراه دارد.

زنانی که هورمون درمانی را در نظر می گیرند باید خطرات و مزایای آن را با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در میان بگذارند و بر اساس نیازهای فردی و سابقه پزشکی خود تصمیمی آگاهانه بگیرند.

توجه به این نکته ضروری است که هورمون درمانی نباید برای پیشگیری از بیماری های مزمن مانند بیماری قلبی یا سرطان سینه استفاده شود. همچنین زنان باید در حین هورمون درمانی به طور مرتب تحت نظر باشند تا مطمئن شوند که همچنان ایمن و مؤثر است.